De STARR-interviewmethode, je kent ‘m vast wel uit eerdere sollicitatiegesprekken. Werkgevers gebruiken de methode omdat een gestructureerd interview de hoogst voorspellende waarde heeft wanneer ze willen weten of iemand geschikt is voor de baan (Schmidt et al. 2021). Dit in tegenstelling tot het ongestructureerde gesprek waarbij er vooral gekeken wordt ‘of er een klik is’ (gevoelig voor onbewuste vooroordelen en denkfouten) of het aantal jaren werkervaring (experience doesn’t equal excellence). Dit maakt het, mits correct uitgevoerd, een objectieve en inclusieve manier van selecteren.
Je bent succesvoller dan je denkt: zo excelleer je in STARR-vragen
Heb je binnenkort een sollicitatiegesprek? We geven je graag vijf praktische tips om al in je voorbereiding de STARR-methode (Situatie, Taak, Actie, Resultaat en Reflectie) goed toe te passen. Je op deze manier voorbereiden verhoogt je zelfkennis en zelfvertrouwen. Ook als je op bepaalde vlakken minder ervaring hebt of er bijvoorbeeld door omstandigheden een tijd tussenuit bent geweest. – door Julia Emmer
Een all-STARR voorbereiding
Het mooie van de methode is dat je je er ook goed mee kunt voorbereiden op sollicitaties. Zelfs als je gesprekspartner tijdens het sollicitatiegesprek niet deze methode toepast heb je met een STARR-voorbereiding een aantal goede voorbeelden van je kunnen achter de hand. Én, waar nodig, een krachtig antwoord op punten waar je misschien nog wat minder in ervaring hebt.
De STARR-methodiek
De STARR-methode brengt concrete (vaak succes)ervaringen uit liefst het recente verleden van de kandidaat in beeld. Deze ervaringen helpen je gesprekspartner om je competenties en reflectief vermogen te beoordelen.
Hiernaast een voorbeeld van de competenties samenwerken en probleemoplossing, waarin alle STARR-onderdelen aan bod komen:
- Situatie Je omschrijft een situatie waarin je hebt samengewerkt, bijvoorbeeld: in een samenwerking doet de ander heel weinig.
- De taak Het probleem (‘taakbelasting ongelijk verdeeld’) benoemen en samen een oplossing zoeken.
- De actie Het gesprek aangaan.
- Het resulataat Een verbeterde samenwerking en hoe je als kandidaat hierop reflecteert.
Tips voor kandidaten:
1. Onderzoek de gevraagde competenties
Verdiep je in de vacaturetekst: welke competenties lees je daarin terug? Soms staan ze al uitgeschreven, soms is het een kwestie van ‘tussen de regels’ door lezen. Staat er dat je een teamplayer moet zijn, bereid je dan voor op STARR-vragen over samenwerken. Staat er ‘out of the box’ denken, denk terug aan situaties waar je flexibel of creatief mee om bent gegaan.
Heb je geen ideeën of ervaringen bij een competentie? Kijk dan breder. Bij ‘netwerken’ denken mensen bijvoorbeeld al snel dat zij hier niet succesvol in zijn als ze niet regelmatig hun businesskaartje uitdelen op netwerkborrels. Terwijl je misschien wel waardevolle relaties hebt opgebouwd in je gemeenschap of regelmatig contact houdt met oud-collega’s. Ook dat is netwerken!
2. Vraag om feedback
Vraag feedback aan je omgeving. Stel vrienden, familie, collega’s de vraag: wanneer zag je mij op m’n best bij competentie X of Y? Wat deed ik toen? Wat leverde dat op? Probeer dit zo concreet mogelijk te maken. Deze vraag kun je ook aan jezelf stellen, maar dan in een andere vorm: wanneer deed ik iets waarbij ik me op mijn best voelde? Waarbij je dacht: nu doe ik iets waar ik echt goed in ben! Wat deed je toen? Wat voor succes leverde dat op? Wanneer we ons goed voelen en plezier halen uit wat we doen, is dat vaak een signaal dat we een talent aan het gebruiken zijn.
3. Kijk ook naar kleine en zelfs ‘non-successen’
Denk niet alleen aan voorbeelden waar alles vlekkeloos is verlopen, maar probeer ook gezond kritisch te kijken naar ervaringen waar je van hebt geleerd. Mooi is dan wel om ook concreet te maken hoe je zaken nu anders zou aanpakken, en je scoort al helemaal punten als je een voorbeeld hebt waaruit blijkt dat je een opgedane les al hebt toegepast.
Tip: opgedane les
Successen hoeven niet groots en meeslepend te zijn. Onze bescheidenheid zit ons vaak in de weg, terwijl kleine voorbeelden soms juist mooi illustreren wie je bent en waar je goed in bent. Schiet daarom voorbeelden niet te snel af in je hoofd, maar schrijf eerst alles op wat er in je op komt, groot of klein. Forceer jezelf bijvoorbeeld om vijf succeservaringen op te schrijven per competentie, ook al voelen sommige overdreven voor je. Daarna kun je de afweging maken welke voorbeelden je wilt gebruiken voor het interview.
4. Geen ervaring? Onderliggende competenties!
Merk je dat je ervaring mist op een competentie? Het is een misvatting dat STARR-interviews alleen maar gaan over eerdere successen op het werk. Niet iedereen heeft altijd de kans gehad om zakelijke succeservaringen op te doen op een bepaalde competentie. Er zijn bijvoorbeeld studenten die weinig nevenactiviteiten hebben gedaan omdat ze zelf hun studie moesten betalen en daarvoor een parttime baan nodig hadden, of medewerkers die een tijd uit de running zijn geweest door ziekte.
Het is in zo’n geval goed om naar onderliggende competenties te kijken zoals je leerbereid, inzet en doorzettingsvermogen en daar voorbeelden bij te vinden. En/of voorbeelden te zoeken buiten de werkcontext. Die student waar we het net over hadden heeft misschien wel als oudste thuis altijd alles moeten regelen en daardoor een groot organisatorisch vermogen en veel discipline. En de uitgevallen medewerker heeft misschien door tegenslagen juist veel veerkracht en empathisch vermogen ontwikkeld.
5. Tot slot: oefen!
Door samen met iemand hardop te oefenen met de STARR-methodiek wordt je verhaal scherper en zul je je in het gesprek minder overvallen voelen wanneer er wordt doorgevraagd op je voorbeelden.
Professionele sollicitatietraining
Als je met de bovenstaande tips aan de slag gaat, zul je merken dat je meer succesvoorbeelden hebt dan je aanvankelijk dacht. We hopen van harte dat je hierdoor met meer zelfkennis en -vertrouwen voor de dag komt bij je sollicitatie. Wil je toch liever een keer sollicitatiegesprekken voorbereiden en oefenen met een loopbaanprofessional? Dat kan natuurlijk ook. Neem gerust contact met ons op.